1839 – Topograficzna Karta Królestwa Polskiego
(link do ściągnięcia mapy na końcu strony)Powstała w 1839 roku Topograficzna Karta Królestwa Polskiego była podstawą map rosyjskich przedstawiających ziemie polskie, aż do upadku imperium Romanowów.
Mapa przedstawia szczegółowe odwzorowanie terenu. Pojawia się na niej wiele nowych obiektów i nazw miejscowych.
Woda
Na mapie pojawia się nazwa Kanał Królewski – i to dwukrotnie w różnych miejscach dla różnych obiektów – kanału Bródnowskiego (nazwa zaznaczona w okolicach Łajsk) oraz dla kanału Królewskiego płynącego przez Aleksandrów i Nieporęt.
Czarna – mapa przedstawia nowe koryto Czarnej – prawdopodobnie bieg Czarnej został zmieniony wraz z budową kanału Królewskiego oraz kolonizacją niemiecką Izabelina, Stanisławowa i Aleksandrowa.
Pomiędzy Nieporętem, a Narwią zaznaczono “Jezioro Holenderskie”, a w pobliżu również karczmę Holenderski Mostek – nazwa te są charakterystyczne – mianem Holendrów (Olendrów) określano sprowadzających się wówczas do Polski kolonistów.
Na terenie dzisiejszej puszczy Słupeckiej jest zaznaczone bagno Czerwona Woda – nazwa nie jest przypadkowa, bo nawet dziś można spotkać na tych terenach wodę zabarwioną na czerwony kolor (a może to tylko wpływ zanieczyszczeń 😉
Drogi
Mapa przedstawia w naszym rejonie trzy nowe drogi bite (Warszawa-Jabonna, Jabłonna-Zegrze oraz Warszawa-Radzymin) oraz zlokalizowane w okolicach późniejszej Kwietniówki koszary drogowe. O powstawaniu dróg na terenie Królestwa Polskiego więcej można znaleźć na portalu znaki-drogowe.pl
W Królestwie Kongresowym, związanym z państwem rosyjskim jedynie unią personalną, a więc przy stosunkowo dużej samodzielności, zajęto się energicznie budową dróg o twardej nawierzchni. Komisja Spraw Wewnętrznych podzieliła w 1816 roku drogi na dwie klasy. Koszty budowy i konserwacji dróg pierwszej klasy ponosił odtąd skarb państwa, a opiekę nad drogami drugiej klasy zlecono władzom wojewódzkim. Postanowiono również zorganizować sieć publicznych środków transportowych: „…czyniąc usługę publiczną dla handlu i podróżnych, sprawione zostały na głównych traktach dyliżanse, a przy nich dodatkowe wozy kryte do ułatwienia mnożących się transportów kupieckich…” Początek drogownictwa na ziemiach polskich to powołanie Dyrekcji Jeneralnej Dróg i Mostów Królestwa Polskiego w 1819 roku. W tym samym roku jej dyrektorem został generał Franciszek Ksawery Christiani (1772–1842). W 1832 roku władze rosyjskie, po zdławieniu powstania listopadowego, w miejsce dotychczasowej organizacji powołały Dyrekcję Komunikacji Lądowych i Wodnych, na czele której stanął ponownie generał Christiani. Od 1819 roku Christiani zbudował cały system dróg będących fundamentem nowoczesnego polskiego drogownictwa. Efekty tej pracy były wcale pokaźne. Do 1820 roku wykonano ponad 1300 kilometrów dróg bitych. Łączyły one Warszawę z Modlinem, Dęblinem, Terespolem, Krakowem, Radomiem, Kaliszem i Kownem. Te nowe drogi typu Trésaqueta, budowane według wzorów francuskich, posiadały już prawidłowy przekrój poprzeczny, obustronne rowy przydrożne oraz twardą nawierzchnię kamienną szerokości od 3,6 do 5,4 metra. Przy budowie starano się wykorzystać do maksimum „szarwark”, to jest obowiązkowe bezpłatne świadczenia okolicznej ludności. Na budowę jednego kilometra drogi zużywano około trzy tysiące dniówek pieszych i tysiąc sto sprzężajnych. Bywały przypadki, kiedy gotówką płacono jedynie za… „mosty, poręcze i narzędzia do budowy”.
Miejscowości
Na mapie zaznaczone zostały już wszystkie nowopowstałe miejscowości (kolonie) o oddimiennych nazwach: Jzabellin, Alexandrów, Józefów, Anusin (od imienia Anna), Michałów, Augustówek, Marysin. Jedynym wyjątkiem nazewniczym jest kolonia Ostrowe –
Gastronomia
Topograficzna Karta Królestwa Polskiego jest pierwszą mapą naszych okolic na której zaznaczone są karczmy. Mapa pokazuje karczmę Zagroby w Zagorbach, Benduga, Białobrzegi i Holenderski Mostek (drewniana) przy drodze Nieporęt – Rynia, karczmę Starą przy drodze z Nieporętu do Wieliszewa
Telegraf optyczny – mapa pokazuje lokalizację stacji przekaźnikowych telegrafu optycznego – więcej na ten temat w oddzielnym artykule w sekcji przewodnik.
Link do arkusza obejmującego Warszawę w pełnej rozdzielczości (prawy klawisz myszy i zapisz jako)
